Jacob Vosman
Jacob Vosman werkte eerst in de machinekamer van de Britannia in Oude Pekela en later als opzichter bij De Halm in Hoogkerk.
Jacob Vosman werkte in zijn jonge jaren in de machinekamer van de Britannia. Zijn vader Petrus Bos Vosman werkte daar ook. Toen Jacob het vervelend begon te vinden om op dezelfde fabriek als zijn vader te werken, ging hij uitkijken naar banen bij andere strokartonfabrieken. Hij kon op dat moment aan de slag bij De Vrijheid in Veendam en De Halm in Hoogkerk. Hij koos voor de Halm in Hoogkerk zodat zijn zoon Peter een goede opleiding kon volgen in Groningen. Jacob werd aangestels als opzichter bij De Halm.
Peter Vosman schreef een stukje met herinneringen aan de tijd dat zijn vader in de strokarton werkte:
“De Halm”
‘Na de oorlog werd mijn vader benoemd als opzichter van de strokartonfabriek “De Halm “ in Hoogkerk. Tegelijkertijd was er ook plaats voor hem in de strokartonfabriek “De Vrijheid“ in Veendam. Hij koos evenwel voor de eerste, vanwege de ligging bij de stad Groningen.
In de “Halm” werd volgens een nieuw procédé een ander soort karton gemaakt:vouwkarton. Dit karton kon je vouwen zonder dat het brak. Als twaalf-jarige jongen vond ik het leuk om speelgoedhuisjes te maken,deels om mee te spelen, deels voor de verkoop á 25 cent per huisje.
Mijn vader werkte in een 3-ploegen dienst van 6.00-14.00 ; 14.00-22.00 ; 22.00-6.00. De nachtdienst was niet altijd even gemakkelijk, omdat hij dan overdag moest slapen en dat viel soms, bij warme zomerdagen, niet mee. De middagdienst gaf in het week-end soms problemen want in de loop van zaterdag werden de machines van de fabriek stilgelegd om te worden schoongemaakt en nagekeken. De mensen die dit werk moesten uitvoeren,kregen de uren na tien uur extra betaald en het loon werd op zondag dubbel uitbetaald. Dit extra loon kreeg mijn vader echter niet. Deze extra uren hoorden bij zijn werk als opzichter en daarvoor was hem een dienstwoning beschikbaar gesteld. Aan de ene kant stond mijn vader, die er alle belang bij had, dat er snel gewerkt werd en aan de andere kant de werklui, die zo lang mogelijk wilden doorwerken. Dit gaf soms aanleiding tot enige frictie.
Bij het klimmen der jaren begon het werk in de 3-ploegendienst steeds zwaarder te wegen, zodat mijn vader niet tot zijnn 65- ste kon doorwerken. Dit was dan ook de reden, dat hij met vervroegd pensioen is gegaan.
Peter Vosman’
Zijn broer Karel Vosman deelde ook zijn herinneringen over de strokarton-tijd:
‘Wij woonden in de Halmstraat te Hoogkerk. De Halm was het voedsel en de stro bleef over en dat ging via de Halmstraat naar de strokarton fabriek (u raadt het al) de Halm. De straat waarin wij mochten wonen bestond uit Directeur (heel groot huis), Bedrijfsleider (ook een groot huis maar wel weer beduidend kleiner) en 2-onder-1-kappers voor de Opzichters. Voor zover ik weet staat alles er nog. Mijn vader was opzichter en dan stak je als gezin toch al ver uit boven de gemiddelde Hoogkerker.
Eigenlijk was ik best trots op mijn vader, een gezagstrouwe & hardwerkende en weinig verdienende man. Zijn werk was in drie diensten verdeeld: morgen, middag en nacht. De nachtdienst begon om 22:00 uur en toe ik wat ouder was en na tienen thuis mocht komen, ging ik vaak even langs bij zijn kantoortje en konden vader en ik tot een goed gesprek komen. Het had iets intiems, de geur van nat strokarton, rook van Javaanse Jongens en oud hout. Regelmatig werden wij gestoord door een medewerker die zei dat de banen in schiette waren gelopen en dan werd ons gesprek acuut beëindigd.
“De banen” is een grote machine van wel 60 meter lang waar stro tot karton werd gemaakt. Alles stond in het teken van de banen: dat ging voor alles. Nu ik dit schrijf denk ik dat ik aan dat probleem nooit teveel aandacht heb besteed, ik vond het alleen maar storend. Vader, voelde ik, was dan belangrijker voor de halm en loste de problemen met een rood, heet gezicht op.
Dit zijn mijn, Karel Weering Vosman, herinneringen aan De Halm.
Op de onderstaande foto staan: Jacob Vosman, zijn echtgenote Klazina Weerings en hun zoon Peter Vosman. Genietend van de zon in tuin in Hoogkerk.
Ook kregen we deze mooie foto’s uit hun verlovingstijd in en bij de Britannia.
Foto’s: privéarchief Peter Vosman.
Voor meer informatie over de familie Vosman: http://www.hetverhaalvangroningen.nl/verhalen/herinneringen-aan-vervlogen-tijden